GNU

    UNIX'in kapalı kaynak ve ücretli olarak satılmaya başlamasıyla bir çok bilgisayar ekolü ve camiası buna karşı çıkmıştır. O zamanlar şimdiki gibi dev şirketler yok ve geliştirilen teknolojinin çoğu bilimsel ortamlarda geliştiriliyor. Bilim felsefesi açısından bakıldığından bilimin ortak bir ürünü olan bilgisayar ve ürünlerinin ticari amaç ile kapalı kaynak haline getirilmesi çoğu akademiyi rahatsız etti. Bu rahatsızlık sonucu Richard Stallman tarafından 1983 yılında GNU projesi başlatıldı.

    “Bilim ancak kollektif olarak gelişir ve bilgi paylaşılmalıdır”
                            Richard Stallman

    Öncelikle şunu söyleyelim özgür yazılım demek ücretsiz yazlım demek değil. GNU projesinin amacı ücretsiz yazılım değil özgür yazılım yani açık kodlu yazılımdır. GNU projesinin resmi olarak yayınlanan genel halka açık lisansının(GPL(general public licance)) maddelerine bakalım.
   
    1-)Yazılımı kullanan kişi onu her türlü amaç için çalıştırmakta özgürdür. Özgür yazılımlar kullanıcıları kısıtlamazlar.
    2-)Yazılımı kullanan kişi yazılımın nasıl çalıştığını incelemekte ve kendi özel ihtiyaçlarına daha iyi cevap verebilmesi için yazılım         üzerinde değişiklik yapmakta özgürdür. Kendisi yeterli bilgiye sahip değilse bunu bir başkasına da yaptırabilir.
    3-)Yazılımı kullanan kişi elindeki yazılımı dağıtmakta ve toplum ile paylaşmakta özgürdür.
    4-)Yazılımı kullanan kişi yazılımı geliştirmekte ve geliştirdiği yeni halini toplum ile paylaşmakta özgürdür.

    Bu maddeleri sağladığınız takdirde yazılımınızdan para kazanıp kazanmamak size kalmıştır. Sakın bu maddeler para kazanmayı engeller diye düşünmeyin çünkü birçok şirket ve grup GPL lisansı veya başka bir özgür yazılım lisansı ile para kazanıyor. Örneğin Google, Mozilla vs.

    GNU'nun açılımı "GNU is NOT UNIX" yani "GNU UNIX değildir". Burada açıklamasında da GNU kelimesi geçiyor. Yani hiçbir zaman GNU'nun tam açılımını bulamazsınız. Burada programlama teorisindeki recursive fonksiyonlara gönderme yapılıyor.

    GNU kapsamında insanların tüm yazılım ihtiyacını özgür yazılım olarak karşılayabilecek ürünler çıkartmak asıl amaçtır. 1983'den 1990'a kadar bu amaçla neredeyse her işi yapabilecek kadar GPL lisanslı yazılımlar üretilmiştir ancak en büyük eksik bu yazılımları çalıştıracak özgür bir işletim sisteminin olmamasıydı. Bu eksiğide 1991 yılında Linus Torvalds, LINUX çekirdeğini yazarak kapattı ve GNU projesi büyük oranda tamamlandı.

     1990'larda Sovyet rejiminin çökmesi, kapitalist ekonominin ve bireysel girişimin ve şirketleşme kavramının yazılım sektöründe yayılmasıyla birçok kapalı kaynak yazılım üreticileri ortaya çıktı. Bazı sektörlerde GNU tarafında alternatifi olmayan ürünler çıkmaya başladı ve sektörü ele geçirdi. Örneğin Adobe firması Photoshop isimli bir yazılım çıkardı ve bu yazılımın GNU'da ki karşılığı uzun süre yazılmadı. Bu sebeple Photoshop yazılımı fotoğrafçılık sektörünü ele geçirdi. Bugün artık her ne kadar GNU tarafında da aynı kalitede yazılımlar olsa bile, insanlar Photoshop'a alıştığından dolayı bu yazılımın kullanım oranı halen yüksek.
    Aynı şekilde Linux'un 1991'de Windows'tan geç yazılması, Windows'un bilgisayar üreticilerine para vererek fabrikadan Windows yüklü çıkartması gibi sebeplerden dolayı bugünde kişisel bilgisayarlarda Windows kullanımı daha fazladır.

    GNU kapsamında işletim sisteminin de yazılması ile grafik arayüzlü yazılımlara ve grafik arayüzlü masaüstü ortamlarına ihtiyaç duyulmaya başlanmış ve bu sebeplerden KDE projesine başlanmıştır. C++ dilinde, Qt kütüphanesi ile geliştirilmektedir. Ancak o zamanlar Qt kütüphanesi halen resmi olarak özgür yazılım lisansını yayınlamamıştı ve bu durum bazı sorunlara sebep oluyordu. Bu nedenle KDE ile paralel olarak bir de GNOME projesi başlatıldı. Daha sonra Qt'nin de özgür yazılım lisansını yayınlamasıyla sorunlar çözüldü ve KDE ile GNOME projesi paralel olarak devam etti. İlk başta LINUX için masaüstü ortamı daha sonraları diğer işletim sistemleri içinde masaüstü ortamları çıkartıldı. Bu iki projede çok büyüdü ve yalnızca masaüstü ortamı değil masasütünde hazır olarak yüklü gelecek uygulamalarıda yazmaya başladırlar.
   
    Şuan özgür yazılım lisansıda bulunan her işinizi profesyonel olarak yapabileceğiniz yazılımları bulmak mümkündür. Hatta bazı alanlarda rakibi olmayan yazılımlar sadece GNU tarafında bulunmaktadır. Özellikle özel amaçlı üretilen bilgisayarlarda ve mobil cihazlarda GNU ürünlerinin kullanımı %90'lara varmıştır.

    Sunucularda, mobil cihazlarda, gömülü sistemlerde ve özel amaçlı bilgisayarların çoğunda LINUX kullanımı çoğunluktayken kişisel bilgisayarlarda Windows kullanımı çok fazla durumdadır. Totale bakarsak LINUX %70 gibi bir kullanıma ulaşmaktadır. Bunda en büyük pay hiç kuşkusuz Google'ın geliştirdiği LINUX tabanlı işletim sistemi olan Androdid'dir. Ayrıca televizyonlarda kullanılan işletim sistemlerininde çoğunluğu LINUX temellidir. Philips ve Sony, Androidin tv versiyonlarını, LG LINUX tabanlı WebOS sistemini, Samsung ise LINUX tabanlı Tizen sistemini kullanmaktadır.

    Askeri amaçlı projelerde, uzay projelerinde, hava durumu tahmini için kullanılan süper bilgisayarlarda, internet sunucularında, akıllı saatlerde, beyaz eşyalarda, otomobillerde, televizyon yayını ve kameralarda, ve daha bir çok yerde GNU projesinin bir ürünü veya başka bir özgür yazılım ürünü kullanılmaktadır. Her ne kadar biz sadece Windows kullanıyor gibi görünsekde Windows'un kullanılabilmesine sebep olan şey GNU dur. Windows üzerinden bir siteye girebiliyorsanız bunu sitenin sunucusundaki LINUX'a, hava durumuna bakıyorsanız bunu süper bilgisayardaki LINUX'a ve daha bir çok işi LINUX'a borçluyuz.

    LINUX veya daha genel olarak GNU ürünleri hiçbir zaman bitmeyecekler çünkü, biz bu bilmem ne departmanını kapattık artık bu ürüne destek sunmuyoruz diyecek biri yok. İsteyen her grup ve şirket istediği zaman gelişime katkıda bulunabilir. GNU projesinin en büyük amacı herkesin katkıda bulunmasıdır. İnsanların ihtiyacı olan yazılımları birileri yazıyor ve başkaları kullanıyor, başkalarıda birilerinin ihtiyacı olan yazılımları yazarsa eğer bir komün ve yardımlaşma sistemi ile herkes ücretsiz olarak yazılım kullanabilir durumda oluyor. Aslında kişisel bilgisayarlarda LINUX kullanan kişilerin çoğunun bilimci olmasının sebebi sanırım bu, çünkü öteki insanlar GNU'ya manevi katkıda bulunabilecek durumda değiller. Çoğuda GNU projesine bağış yapmayı tercih etmek yerine yüzlerce liraya Windows'u satın almayı tercih ediyor doğal olarak.
GNU GNU Reviewed by Okan Yıldız on Temmuz 14, 2018 Rating: 5

Hiç yorum yok:

Yorumunuz alınmıştır. Teşekkürler.

Blogger tarafından desteklenmektedir.